Nëse bota lejon Rusinë të mundë Ukrainën, kjo do të çojë në shkatërrimin e sistemit demokratik, rënien e ligjit ndërkombëtar dhe përhapjen e luftërave. Në kushte të tilla, ekzistenca e Evropës si një zonë e qëndrueshme do të kërcënohet. Kështu tha filozofi ukrainas, përkthyesi, doktor i studimeve politike, kandidat i shkencave filozofike, pedagog në Akademinë Kiev-Mohyla dhe president i PEN ukrainas Volodymyr Yermolenko
Së fundmi ai ka vizituar Prishtinën, ku ka marrë pjesë në një seancë të Asamblesë Parlamentare të Frankofonisë. Kjo organizatë mbledh së bashku përfaqësues nga vende të ndryshme, si nga parlamentet kombëtare ashtu edhe ato rajonale. Tema kryesore e diskutimit ishte lufta hibride dhe sfidat e saj.
Volodymyr Yermolenko. Është veçanërisht simbolike që diskutimi për këtë çështje po zhvillohet në Kosovë. Historia e luftës së kosovarëve kundër shovinizmit serb është shumë e ngjashme me luftën e ukrainasve kundër shovinizmit rus. Prandaj, kjo ngjarje është me interes të dyfishtë për mua. Kam pasur rastin të bisedoj me përfaqësues të vendeve të ndryshme – zviceranë, francezë, kosovarë, belgë, italianë – për sfidat e përbashkëta.
Cilat janë pikat kryesore të fjalimit tuaj?
Volodymyr Yermolenko: Fjalimi im përbëhej nga dy pjesë. E para është një histori personale. Unë fola se çfarë do të thotë kjo luftë në praktikë, në jetën time. Unë fola për granatimet, për jetën në qytetet në front, për përvojat e mia. Ishte një mundësi për të treguar luftën përmes historive njerëzore. Pjesa e dytë është një pjesë konceptuale. Unë fola se si një fitore ruse në këtë luftë mund të ndryshojë rrënjësisht botën. Do të jetë një botë në të cilën e drejta ndërkombëtare nuk ekziston më, në të cilën luftërat vetëm inkurajohen dhe në të cilën do të jetë e vështirë për Evropën të mbijetojë fare.
Në luftërat hibride, komponenti i informacionit është një armë e padukshme në të cilën Rusia investon shumë para. Këtu, në Ballkan, ne ndjejmë ndikimin e tij që po ndryshon dhe po përshtatet shpejt me realitetet e reja. Si t’i rezistoni agresionit të informacionit rus?
Volodymyr Yermolenko: Ne duhet të kuptojmë pse rusët janë kaq të aftë në luftën e tyre të informacionit. Sepse, siç e vutë re me të drejtë, ata po përshtaten vazhdimisht. Rusia po investon burime të konsiderueshme në luftën e informacionit, veçanërisht në Ballkan. Strategjia e tij quhet përshtatje. Narrativat e propagandës ruse nuk janë të lidhura me vlera specifike, ato nuk kanë ide të mëdha në të cilat besojnë. Dhe nëse nuk besojnë në këto ide, atëherë është më e lehtë për ta t’i shfrytëzojnë ato deri diku. Ata (propagandistët – shënim i redaktorit) i mashtrojnë këto ide në aspektin e interesave të tyre. Ne ukrainasit, nga ana tjetër, mbetemi besnikë ndaj idealeve tona – pavarësisë, lirisë. Dhe në një farë mënyre bëhet më e vështirë për ne, sepse ne vazhdojmë të themi të njëjtën gjë, ndërsa armiqtë tanë vazhdojnë të thonë diçka të re. Në një situatë lufte informacioni, njerëzit duket se shikojnë një serial të madh televiziv, ata janë të interesuar për diçka të re. Dhe këtu vijnë ukrainasit që thonë të njëjtën gjë, dhe ky është një problem. Më duket se, pa humbur besimin në vlerat e mëdha, duhet të përshtatemi me target grupe të ndryshme, të kuptojmë se çfarë i shqetëson dhe t’u përgjigjemi problemeve të tyre. Bindja është e suksesshme kur mund të arrini personin që qëndron përballë jush. Nëse nuk mund të prekni zemrën e personit që ju dëgjon, atëherë nuk do ta fitoni luftën e informacionit.
Në këtë sfond, roli i diasporës ukrainase në botë është vendimtar. Njerëzit që jetojnë jashtë Ukrainës i kuptojnë veçoritë e shoqërive të tjera më mirë se ata që jetojnë në Kiev ose Kharkiv. Ju mund të ndërtoni një dialog efektiv dhe të gjeni argumente bindëse për grupe të ndryshme të synuara. Unë vazhdoj t’ua them këtë bashkatdhetarëve të mi që jetojnë jashtë Ukrainës. Forca juaj është e madhe. Roli juaj është i madh, sidomos sepse jeni jashtë vendit. Ata nuk duhet të ndihen të shkëputur nga Ukraina. Detyra juaj është pikërisht të kuptoni më mirë veçoritë e kësaj shoqërie, të jeni të arsyeshëm dhe jo thjesht emocional dhe të gjeni argumente bindëse.
Cilat janë, sipas jush, perspektivat për marrëdhëniet ndërmjet Prishtinës dhe Kievit? A është e mundur njohja zyrtare e Kosovës nga Ukraina?
Volodymyr Yermolenko: Mendoj se ky do të ishte hapi i duhur sepse paralelet historike janë në fakt shumë të prekshme. Kosovarët vuajtën nga gjenocidi serb, ukrainasit vuajtën nga gjenocidi rus. Megjithatë, ka frikë se njohja e Kosovës nga Ukraina do të jetë një argument shtesë për aleatët e Rusisë që të njohin aneksimin e territoreve tona, dhe tashmë këto janë pesë rajone. Kjo ka të bëjë jo vetëm me Krimenë, por edhe me rajonet Zaporizhia, Donetsk, Luhansk dhe Kherson. Kjo valë (manipulimi i çështjes së njohjes së Kosovës – shënim i redaktorit) mund të mos vijë nga Evropa apo Amerika, por nga vendet afrikane, latino-amerikane apo aziatike. Kjo mund të komplikojë luftën tonë diplomatike pasi Ukraina kërkon të ndërtojë një koalicion të gjerë vendesh që dënojnë agresionin rus. Megjithatë, Megjithatë, Ukraina ka të ngjarë të lëvizë gradualisht drejt njohjes zyrtare të Kosovës, duke pasur parasysh integrimin e saj në institucionet ndërkombëtare, mbështetjen në rritje nga shtetet e tjera dhe konsistencën e kësaj lëvizjeje me politikën e përgjithshme evropiane./The Geopost