Debati për politikën e azilit në Bashkimin Evropian intensifikohet sërish në prag të samitit të BE.
Presidentja e Komisionit, von der Leyen, u ka shkruar shteteve anëtare dhe ka qenë e hapur ndaj një modeli italian.
Të mërkurën (16.10.), do të ndodhë një premierë: emigrantët e parë që dëshironin të shkonin në Itali pritet të mbërrijnë në një qendër pritjeje në Shqipëri. Gjithçka është gati në portin e Shëngjinit të Adriatikut, tha për shtypin ndërkombëtar drejtori i portit Sandër Marashi: “Këtu gjithçka është e organizuar mirë, qendra e pritjes është gati”.
16 burrat që priten nga Egjipti dhe Bangladeshi u kapën nga roja bregdetare italiane në det të hapur. Tani ata do të presin në Shqipëri për një përgjigje për kërkesën e tyre për azil. Po të jetë negative përgjigjja, burrat do të dëbohen drejtpërdrejt.
Ideja e kryerjes së procedurave të azilit në të ashtuquajturat vende të treta duket se po bëhet gjithnjë e më popullore në BE. Në Shqipëri po testohet për herë të parë në praktikë.
Një sinjal nga von der Leyen
Në prag të samitit të BE-së që do të mbahet të enjten në Bruksel, Presidentja e Komisionit, Ursula von der Leyen, ka shprehur në një letër drejtuar 27 vendeve anëtare gatishmërinë e saj për të transferuar për herë të parë procedurat e azilit. “Ne duhet të vazhdojmë të kërkojmë mundësi në lidhje me idenë e zhvillimit të qendrave të kthimit jashtë BE”, shkruan Presidentja e Komisionit. “Me hyrjen në fuqi të protokollit Itali-Shqipëri, ne do të mund të nxjerrim edhe mësime nga kjo përvojë në praktikë.”
Kjo zhvendosje jashtë mund të jetë pra një shtyllë për objektivin më të madh të reduktimit të ndjeshëm të numrit të kërkesave për azil në BE nga niveli i tij aktual, i cili kalon një milion në vit.
Një propozim konkret në letrën tuaj është që në të ardhmen “vendet e treta të sigurta” të caktohen në nivel të BE për të shmangur dallimet e opinioneve midis shteteve anëtare. Deri tani, shtetet anëtare të BE kanë vendosur kryesisht vetë.
Si do të arrihen më shumë dëbime?
27 vendet e BE-së janë të një mendimi në një pikë specifike: shkalla e dëbimeve nga Evropa duhet të rritet. Aktualisht ajo është te 18% në të gjithë Evropën. Kjo do të thotë se vetëm një në pesë persona që duhet të largohen nga vendi në fakt e bëjnë këtë.
Paraburgimi në pritje të dëbimit, sanksionet, shkurtimet e përfitimeve dhe fundi i rregullave të “krevatit, banjës dhe bukës”: shumë shtete të BE-së aktualisht shtyhen kush të japë më shumë ide se si të rritet kuota e kthimit.
Një deklaratë e bërë javën e kaluar nga Ministri i Brendshëm austriak Gerhard Karner e ilustron këtë: “Ne të gjithë duhet të jemi edhe më të pakompromis. Tani i kemi të gjitha propozimet në tryezë për të lehtësuar arrestin në pritje të dëbimit dhe për t’i ndërprerë përfitimet sociale shumë më parë.”
17 shtete të BE-së duan kritere
Javën e kaluar, 17 shtete anëtare të BE-së – përfshirë Gjermaninë – i dërguan një letër Komisionit Evropian duke i kërkuar që të hartojë një listë me arsye të qarta që mundësojnë arrestin para dëbimit në të gjithë BE.
Von der Leyen duket se i përgjigjet kësaj kërkese. Ajo ka sinjalizuar një projektligj që përmban “detyrime të qarta bashkëpunimi për personat që duhet të kthehen” që “të përshpejtohet procesi” në mënyrë që “migrantët kundër të cilëve është nxjerrë një vendim kthimi në një vend, të mos mund të përfitojnë nga zbrazëtirat në sistem për të shmangur kthimin në një vend tjetër”.
Sipas Presidentes së Komisionit Evropian, këtu përfshihet edhe arresti dhe dëbimi i personave që konsiderohen si kërcënim për rendin dhe sigurinë publike. Së dyti, ajo dëshiron të përdorë politikën tregtare dhe të vizave si një mjet për të bindur vendet joanëtare të BE që të pranojnë qytetarët pasi kërkesat e tyre për azil refuzohen./DW/