Nga e hëna, miliona suedezë do të fillojnë të marrin broshura me këshilla për popullatën se si të përgatiten dhe të sillen në rast lufte apo krizash të tjera të papritura.
“Në rast krize apo lufte” është një broshurë e gjashtë viteve më parë, e cila tashmë është përditësuar për shkak të asaj që qeveria suedeze e quan përkeqësim të situatës së sigurisë, duke iu referuar pushtimit rus të Ukrainës. Broshura tani është gjithashtu dy herë më e madhe, shkruan BBC.
Finlanda fqinje sapo ka publikuar këshillat e saj për “gatishmërinë ndaj incidenteve dhe krizave” në internet. Norvegjezët gjithashtu morën kohët e fundit një broshurë që shpjegon se si të kaloni vetë për një javë në rast të motit ekstrem, luftës dhe kërcënimeve të tjera.
Në një seksion të detajuar mbi konfliktin ushtarak, broshura digjitale finlandeze shpjegon se si qeveria dhe presidenti do të reagonin në rast të një sulmi të armatosur, duke theksuar se autoritetet finlandeze janë “të përgatitura mirë për vetëmbrojtje”.
Hyrja në NATO
Suedia dhe Finlanda iu bashkuan aleancës së NATO-s gjatë dy viteve të fundit, pas pushtimit rus. Norvegjia ishte një anëtar themelues i Aleancës së Mbrojtjes Perëndimore.
Ndryshe nga Suedia dhe Norvegjia, qeveria në Helsinki vendosi të mos shtypte një broshurë për çdo familje sepse do të “kushtonte miliona” dhe një version digjital mund të përditësohej më lehtë.
“Ne dërguam 2.2 milion kopje letre, një për çdo familje në Norvegji,” tha Tore Kamfjord, i cili është përgjegjës për fushatën e vetë-përgatitjes në Autoritetin Norvegjez të Mbrojtjes Civile (DSB).
Çfarë thuhet në broshurat?
Broshurat përmbajnë gjithashtu një listë të ushqimeve që duhen mbajtur në shtëpi. Lista përfshin ushqime që nuk prishen siç janë fasulet e konservuara, shufrat e energjisë dhe makaronat, si dhe ilaçet duke përfshirë tabletat e jodit në rast të një aksidenti bërthamor.
Për suedezët, ideja e një karte urgjence nuk është asgjë e re. Edicioni i parë i “If War Comes” u krijua gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe u përditësua gjatë Luftës së Ftohtë.
Megjithatë, një mesazh është zhvendosur nga mesi i broshurës në pjesën e përparme. “Nëse Suedia sulmohet nga një vend tjetër, ne nuk do të dorëzohemi kurrë. Të gjitha informacionet se rezistenca do të përfundojë janë të rreme.”
“Mund të ketë luftë”
Ministri suedez i Mbrojtjes Civile Carl-Oskar Bohlin tha muajin e kaluar se ndërsa konteksti global ka ndryshuar, informacioni për familjet suedeze duhet të pasqyrojë gjithashtu ndryshimet.
Në fillim të këtij viti, ai paralajmëroi se “mund të ketë një luftë në Suedi”, gjë që u kuptua si një thirrje për alarm sepse ministri besonte se përparimi në ndërtimin e “mbrojtjes së plotë” po përparonte shumë ngadalë.
Për shkak të kufirit të gjatë me Rusinë dhe përvojës së luftës me Bashkimin Sovjetik në Luftën e Dytë Botërore, Finlanda ka mbajtur gjithmonë një nivel të lartë mbrojtjeje. Megjithatë, Suedia ka reduktuar infrastrukturën e saj dhe vetëm vitet e fundit ka filluar të përgatitet sërish.
“Nga këndvështrimi finlandez, kjo është pak e çuditshme,” thotë Ilmari Kaihko, profesor i asociuar i studimeve të luftës në Universitetin Suedez të Mbrojtjes. “Finlanda nuk harroi kurrë se lufta ishte e mundur, ndërsa në Suedi njerëzit duhej të tronditeshin pak për të kuptuar se ajo mund të ndodhte në të vërtetë.”
Melissa Eve Ajosmaki, një studente 24-vjeçare me origjinë finlandeze që studion në Goteborg, thotë se u bë shumë e shqetësuar kur filloi lufta në Ukrainë. “Tani jam më pak i shqetësuar, por ende po mendoj se çfarë duhet të bëj nëse shpërthen lufta, veçanërisht pasi familja ime është në Finlandë”.
Çfarë thuhet në broshurë?
Broshurat përmbajnë udhëzime se çfarë duhet bërë në rast të disa skenarëve, si dhe këshilla për qytetarët që do t’i ndihmojnë ata të menaxhojnë vetë të paktën përkohësisht në situata krize.
Finlandezët pyesin se si do ta përballonin qëndrimin pa energji elektrike për ditë të tëra me temperaturat e dimrit prej -20C. Lista e tyre e kontrollit përfshin gjithashtu tableta jodi, si dhe ushqime të lehta për t’u gatuar, ushqim për kafshët shtëpiake dhe fuqi rezervë.
Lista e kontrollit suedez rekomandon patate, lakër, karota dhe vezë së bashku me kanaçe me salcë bolognese dhe supë të përgatitur paraprakisht me boronica dhe trëndafil.
Ekonomisti suedez Ingemar Gustafsson kujtoi se si përgatiteshin broshurat më parë. “Është mirë të marrim informacione se si duhet të sillemi dhe si duhet të përgatitemi, por nuk është se unë kam gjithçka gati në shtëpi”.
Një nga rekomandimet më të rëndësishme është që qytetarët të kenë mjaftueshëm ushqim dhe ujë të pijshëm në shtëpi për 72 orë. Por pyetja është se sa praktike është, veçanërisht për familjet më të mëdha që jetojnë në apartamente më të vogla.