Në fund të tetorit 2023, pas sulmit të Hamasit ndaj Izraelit dhe pas shpërthimit të luftës në Gaza, disa raketa fluturuan nga drejtimi i Jemenit drejt territorit izraelit dhe u rrëzuan nga destrojeri amerikan USS Carney.
Në fakt ishte vetëm një paralajmërim i sulmeve ndaj anijeve në Detin e Kuq, të cilat janë kryer që atëherë nga rebelët shiitë nga Jemeni, Houthis.Me mbështetjen e madhe të Iranit, ata thuajse mbizotëruan në luftën civile në Jemen, e cila ka nisur që nga viti 2014 dhe gjatë së cilës vendi u bombardua nga Arabia Saudite dhe disa vende të tjera arabe, me mbështetjen e heshtur të fuqive perëndimore si SHBA.
Meqenëse sot ata kontrollojnë bregun perëndimor të Jemenit, dhe kështu ngushticën Bab el-Mandab, Houthi-t janë pozicionuar në mënyrë ideale për të ndërprerë një nga arteriet kryesore të trafikut detar të botës, përmes të cilit kalon ngushtica e sipërpërmendur, Deti i Kuq dhe më pas Kanali i Suezit, që lidh Oqeanin Indian me Detin Mesdhe.
Rreziku për Evropën
Pse Houthi-t filluan të sulmojnë anijet, cili është efekti i këtyre veprimeve në transportin e mallrave me anije dhe rrjedhimisht në ekonominë globale, e shpjegon eksperti Matija Blace për median kroate “Jutarnji List”. Një faktor që i jep rëndësi të madhe Houthi-ve është sasia e madhe e tregtisë që zhvillohet përmes Detit të Kuq, domethënë përmes Kanalit të Suezit, i cili ndodhet në pjesën veriore të atij deti, kalon 12 për qind e tregtisë botërore. një pjesë e madhe e të cilave në mënyrë disproporcionale lidhet me produktet, teknologjinë, lëndët e para dhe produktet energjetike të destinuara për Evropën. “Nga Suezi kalojnë çdo vit nga 20 deri në 25 mijë anije dhe është arteria kryesore për importin e të gjitha mallrave në Evropë. Vlera e tregtisë që kalon atje nuk mund të shprehet as me shifra dhe prej saj varet mirëqenia e gjithë Evropës. Plus, nafta saudite dhe gazi i lëngshëm nga vendet e tjera arabe gjithashtu kalojnë atje.
Dëme kolosale
Amerika “duarkryq”
Kur bëhet fjalë për përgjigjen e fuqive perëndimore, luftanijet amerikane kanë qenë atje për vite me radhë për shkak të kërcënimit ekzistues të piratëve somalezë. Aktualisht, në atë zonë ndodhet grupi sulmues i aeroplanmbajtësve Dwight D. Eisenhower, i cili përfshin një kryqëzor dhe pesë shkatërrues. Britanikët kanë një shkatërrues atje, ka edhe një fregatë franceze, dhe Italia, Danimarka dhe Greqia kanë forcat e tyre. “Është interesante se jo të gjithë janë të koordinuar. Amerikanët organizuan Operacionin Prosperity Guardian dhe as India dhe as Italia nuk janë pjesë e tij. Arsyeja për këtë është se amerikanët nuk e dinë realisht se çfarë duan saktësisht, nuk kanë organizuar kolona anijesh, as nuk është saktësisht e qartë se cili është mandati i anijeve të tyre luftarake. Prandaj, francezët kanë rrugët e tyre dhe formojnë kolonat e tyre”, thotë Blaçe. Sigurisht, rrëzimi i dronëve 20,000 dollarë me raketa disa milionë dollarësh nuk është aspak me kosto efektive dhe kufizon efektivitetin e operacionit.“Është pothuajse e sigurt që nuk do të ketë operacione tokësore në Jemen, do të ishte një Afganistan i ri për amerikanët. Ndoshta do të shohim ndonjë zgjidhje në koalicionin amerikano-saudio-egjiptio-izraelit”, përfundon eksperti.