Siç dihet, në disa zona të Peloponezit (Corinthia, Argolida, Arkadia, Laconia, Messinia, Ilia, Achaia), por edhe në ishujt e Argosaronikos, ka shumë vendbanime urbane, shumica e të cilave janë pranë zonat më pjellore dhe më të kultivuara të këtyre zonave.
Disa “studiues” apo “historianë” neoluministe, duke u përpjekur të justifikojnë praninë e arvanitasve në këtë zonë, nxituan t’i etiketojnë si epilidë, të shpërngulur në Peloponez, gjatë mesjetës.
Sigurisht, gjatë mesjetës disa arvanitas u vendosën në Peloponez dhe konkretisht në zonën e Mystras, por 10.000 arvanitasit që, siç përmendet në burime, u vendosën atje nga paleologu, nuk mund të justifikojnë numrin e madh të arvanitëve që ekzistojnë. sot në Pelponnese (dhe në ishujt e Argosaronit), të cilit numër (të ekzistuesve), duhet t’i shtojmë edhe ata që ikën në veri të Italisë pas pushtimit të osmanëve (p.sh. banorët e zonave të Metonit. dhe Koroni), por edhe ata që u dëbuan gjatë revolucionit të ’21 d.m.th. laliotët myslimanë të Ilisë, arvanitasit myslimanë të Manit dhe. a. !!!
Pra, e vërteta është ndryshe, dhe sipas dëshmive ekzistuese, rezulton se arvanitasit e Peloponezit, nuk janë epidemikë në këtë zonë, por janë banorë autoktonë të saj. Kjo vërtetohet dhe vërtetohet nga:
1. Fakti që emrat e vendeve të Peloponezit janë “Parnonas”, “Sparta”, “Laconia”, “Mani”, “Elia”, “Patras”, “Corinthos”, “Morias” etj (që ka ekzistuar para shek. Mesjeta në këtë zonë) interpretohen (të gjitha) vetëm në gjuhën urbane.
2. Fakti që gjatë periudhës romake Peloponezi bënte pjesë në “Provincën e Ilirisë”, por edhe në vitet e para të periudhës bizantine bënte pjesë në “Provincën e Ilirisë Lindore”, e cila kishte bazën në Korint. Pra a ka mundësi që “krahinat ilire” të mos kenë pasur “ilirë”? Prandaj, këto shifra, pra “emrat e vendeve” dhe “integrimi qeveritar” i rajonit, gjatë periudhës romake dhe bizantine, janë dëshmitarët e rremë të “autonomisë” së arvanitasve të Peloponezit !
/TV Arbëria