Në videon e publikuar në kanalin YouTube të Botës së Lirë, anëtarët e partisë Epoka e Tretë Maqedonase – sovranistët para flamurit me Diellin nga Kutleshi, flasin me entuziazëm për BRICS. Duke vepruar kështu, ata përdorin narrativa të njohura që mbështesin propagandën e Kremlinit, por edhe përhapin dezinformata për të lavdëruar Rusinë dhe Putinin, shkruan Vërtetmatësi.
Nga data 22 deri më 24 tetor, në Kazan, kryeqyteti i Tatarstanit, Rusi, u mbajt Samiti i BRICS (BRICS – Brazil, Rusi, Indi, Kinë, Afrikë e Jugut), për të cilin raportuan edhe mediat maqedonase. “Vërtetmatësi” ka analizuar tashmë vëmendjen e madhe, pothuajse euforike që disa nga mediat vendase i kushtuan samitit edhe para fillimit të tij, duke njohur një sinjal se pas presidentit rus qëndronte një koalicion vendesh që përfaqësonin 45 për qind të popullsisë së botës dhe 35 për qind të ekonomisë globale.
Por ajo që mediat, mbi të gjitha mediat kombëtare dhe ato me ndikim më të madh, nuk e kanë përcjellë është se në samitin e BRICS kanë qenë të pranishëm edhe maqedonasit. Dhe jo kushdo, por mbështetësit e njohur të Rusisë dhe presidentit rus Vladimir Putin, Goran Taskovski nga partia e tretë maqedonase – sovranistët dhe Vladimir Trajkovski nga e ashtuquajtura media “Sloboden svet”, ish anëtar i partisë Rodina dhe anëtar aktual i Epokës së Tretë Maqedonase – Sovranistët.
Taskovski dhe Trajkovski, siç njoftuan në YouTube nga samiti i BRICS, morën ftesë për të marrë pjesë, na lutën dhe mburreshin se ishin të vetmit të pranishëm në Kazan jo vetëm nga Maqedonia, por edhe nga Ballkani. Gjë që nuk është e vërtetë, në samit ishin katër ministra serbë, i pranishëm ishte edhe Milorad Dodik, anëtari serb i Presidencës së Bosnjë-Hercegovinës.
Në videon e publikuar në kanalin YouTube të Botës së Lirë, Taskovski dhe Trajkovski, me flamurin me Diellin e Kutleshit të vendosur në tavolinë, flasin me shumë entuziazëm për BRICS, duke përdorur narrativa të njohura që shkojnë bashkë me propagandën e Kremlinit por edhe përhapin dezinformata për të lavdëruar Rusinë dhe Putinin, të cilin Vërtetmatës tashmë e ka vërtetuar.
Të gjithë kur na panë, kur panë flamurin tonë, Diellin nga Kutleshi, të gjithë u magjepsën, ne jemi të vetmit nga shtetet të pranishëm edhe si anëtarë edhe si mysafirë e aplikantë, le të themi, që mbajnë flamurin e tyre. Na thonë se jeni shumë të përkushtuar, e doni vendin tuaj dhe duhet të bëheni sa më shpejt anëtar i BRICS. Këtu bën pjesë Maqedonia. Ne jemi Maqedonia këtu, nuk ka maqedonas veriorë gjak të pastër dhe duhet të jemi jonormalë edhe si komb edhe si individë nëse nuk e duam këtë. Tregtia jonë me këto vende, tregjet, emri, historia, identiteti, gjithçka që është maqedonase ose gjykohet ashtu siç duhet dhe gjithçka që prodhojmë do të shkojë në tregjet e tyre pa kushte, siç është tani. I thamë disa njerëzve që për të hyrë në BE na detyruan të poshtërohemi deri në atë pikë sa të ndryshojmë emrin, flamurin, kulturën, historinë, identitetin dhe njerëzit u tronditën, njoftojnë ndjekësit Taskovski dhe Trajkovski.
Më tej, ata theksojnë se dollari tashmë është i vdekur dhe i varrosur, se anëtarët e BRICS po harmonizojnë format e tyre të pagesës për të patur një mënyrë të harmonizuar pagese.
Nuk mungojnë as të përmendin se me anëtarësimin në BRICS do të jemi njerëz normal, jo “të jemi mashkull në mëngjes, femër pasdite dhe që fëmijët ta mësojnë këtë në kopshte”.
Dollari nuk ka vdekur
Pohimi i dy “sovranistëve” se dollari tashmë është i vdekur dhe i varrosur nuk është i vërtetë. Përkatësisht, vetë Putini ishte i vendosur në samitin se vendet e BRICS nuk do ta refuzojnë dollarin:
Presidenti rus Vladimir Putin e bëri të qartë në samit se vendet e BRICS nuk po e refuzojnë plotësisht dollarin amerikan, por po përgatisin alternativa nëse qasja në të vazhdon të jetë i kufizuar.Duke eksploruar monedha alternative për tregti, BRICS kërkon të zbusë rreziqet e masave të tilla politike, shkruan “Financial Express”.
Gazeta shtoi se “monedha e mbajtur nga Presidenti Putin është një model i projekt-ligjit BRICS në samitin e Kazanit, i paraqitur atij nga entuziastët dhe jo një kartëmonedhë BRICS e miratuar zyrtarisht”, konfirmuan zyrtarët për Financial Express Online.
Narrativa se BRICS do të krijojë monedhën e vet për të konkurruar me dollarin amerikan është ricikluar që nga viti 2014 kur u themelua Banka e Re e Zhvillimit të BRICS, por nuk do të gjeni asnjë informacion se “kapitali” i Bankës së Re për Zhvillim të BRICS ( Banka e Re për Zhvillim), është 100 miliardë dollarë, ndërsa kapitali i Fondit Monetar Ndërkombëtar është pothuajse 700 miliardë dollarë.
A do të përfitonte Maqedonia nga anëtarësimi i mundshëm në BRICS?
Në pyetjen se sa do të përfitonte Maqedonia nga një lloj anëtarësimi në grupin BRICS, të dhënat për shkëmbimin e mallrave të Maqedonisë me vendet e huaja janë jashtëzakonisht të rëndësishme, për të cilat Vërtetmatësi tashmë ka shkruar.
Sipas Entit Shtetëror të Statistikave, në periudhën janar-qershor 2023, Maqedonia ka pasur një eksport të përgjithshëm jashtë vendit prej gati 4,6 miliardë dollarë amerikanë. Prej tyre, mallrat maqedonase ishin më të eksportuara në vendet anëtare të BE-së, mbi 3,6 miliardë dollarë amerikanë. Partneri i dytë më i rëndësishëm ekonomik i vendit është Ballkani Perëndimor, ku gjatë kësaj periudhe kemi eksportuar mallra me vlerë rreth 527 milionë dollarë amerikanë në Kosovë, Serbi, Mal të Zi, BeH dhe Shqipëri.
Eksportet e Maqedonisë në vendet e grupit BRICS janë simbolike dhe kryesisht drejtohen në Kinë dhe Rusi, e shumë më pak në Indi, Republikën e Afrikës së Jugut dhe Brazilin, si anëtarët më të mëdhenj të këtij grupi. Ajo që është më e rëndësishmja, të dhënat e Entit Shtetëror të Statistikave tregojnë se Maqedonia ka një suficit tregtar, gjegjësisht vlerë më të lartë të eksporteve në krahasim me importet e mallrave, më së shumti me shtetet anëtare të BE-së dhe me EFTA-në (Shoqata Evropiane e Tregtisë së Lirë, anëtare e së cilës janë Islanda, Norvegjia, Zvicra dhe Lihtenshtajni).
Për Rusinë, ne jemi Maqedonia e Veriut
Ndryshe nga pretendimi i Taskovskit dhe Trajkovskit se për Rusinë ne jemi Maqedonia, fakti është se Federata Ruse e ka pranuar emrin e ri të vendit tonë qysh në vitin 2019 dhe prej atëherë na është drejtuar me emrin Republika e Maqedonisë së Veriut. Më 19 shkurt 2019, Ambasada Ruse në Shkup ka marrë një notë nga Ministria e Punëve të Jashtme e qeverisë në Shkup për emrin e ri të shtetit.
Si rezultat, Moska e njeh vendin me emrin e ri: “Republika e Maqedonisë së Veriut”, sipas njoftimit të Ministrisë së Punëve të Jashtme ruse, njoftoi Nezavisen.
Në faqen zyrtare të ambasadës ruse në Shkup shkruan se ne jemi Republika e Maqedonisë së Veriut. Është e njëjta gjë me faqen në Facebook dhe Telegram të ambasadës ruse në vend – dhe aty thotë se ne jemi Maqedonia e Veriut.
Vërtetmatësi ka analizuar mospërputhjen dhe dyfishin e politikës së jashtme ruse ndaj maqedonasve.
Pretendimet e Taskovskit dhe Trajkovskit, nga ana tjetër, se me anëtarësimin në BRICS do të jemi njerëz normal, se nuk do të jemi burra në mëngjes dhe gra pasdite dhe se fëmijëve nuk do t’u shërbehen gjëra të tilla në kopshte, shkon në favor të propagandës ruse dhe përpjekje për ta paraqitur Putinin si një mbrojtës të vlerave tradicionale dhe familjare kundër Perëndimit të shthurur.
Është një mit që Perëndimi dëshiron të shkatërrojë “vlerat tradicionale”, domethënë se “Rusia po bën një luftë të shenjtë kundër satanistëve të pafe në Ukrainë për të mbrojtur krishterimin dhe vlerat tradicionale”, vlerëson Euvsdisinfo në analizën e tij për luftën ruse në Ukrainë.
Shpesh, ekspertët e dezinformimit pro-Kremlinit, veçanërisht Vladimir Solovyov, e përdorin këtë narrativë dezinformuese në lidhje me akuzat e pabaza kundër Ukrainës për një përpjekje të supozuar për të shkatërruar Kishën Ortodokse. Kjo taktikë manipuluese u intensifikua në vitin 2019 kur Kishës Ortodokse të Ukrainës iu dha statusi i kishës së pavarur dhe përsëri në nëntor 2022 kur qeveria ukrainase njoftoi se do të hartonte një ligj për ndalimin e kishave të lidhura me Rusinë, shkruan Euvsdisinfo.
Kush janë Vladimir Trajkovski dhe Goran Taskovski
Taskovski dhe Trajkovski vijnë nga partia Epoka e Tretë e Maqedonisë – sovranistët, motoja e së cilës në zgjedhjet e fundit parlamentare ishte “Unë votoj për Maqedoninë sovrane”. Taskovski ishte bartës në njësinë e pestë zgjedhore, ndërsa Trajkovski kryesonte listën në njësinë e parë. Vlado Pavlov, pseudohistorian nga Koçani, qëndrimet e të cilit i ka analizuar Vërtetmatësi, është propozuar nga partia si kandidat në Njësinë e Tretë. Partia fitoi 968 vota në zgjedhje.
Trajkovski, para se t’i bashkohej Epokës së Tretë Maqedonase – sovranistëve, ishte anëtar i partisë pro-ruse Rodina Macedonia, e cila ishte burim dezinformimi për Ukrainën edhe para fillimit të pushtimit ushtarak nga Rusia.Partia “Rodina” është një nga disa parti anti-perëndimore që mbështesin hapur Putinin për “defashizimin” e Ukrainës dhe që bëri thirrje për një protestë “JO RUSOFOBISË!”. “Rodina Maqedoni” pro-ruse u shfaq në skenën politike maqedonase gjatë vitit 2019, fillimisht në rrjetet sociale dhe në vitin 2020 si parti e regjistruar, me tre orientime bazë: “JO për Marrëveshjen e Prespës; JO Bashkimit Evropian dhe JO NATO-s!”.
Në shtator 2022, anëtarësimi filloi të rrjedhë nga një parti politike në tjetrën me pikëpamje pro-ruse. Gjegjësisht, themeluesit e partisë Rodina Maqedoni kërkuan nga Gjykata Kushtetuese mbrojtje dhe mundësi për të ushtruar të drejtën e tyre për t’u tërhequr nga partia, sepse, siç shpjeguan, “ata nuk e shohin më veten në të, as nuk ndajnë ideologjinë e saj. ” Gjithsej 247 themelues të partisë, përmes iniciativës së avokatit Trajçe Arsov nga Velesi, parashtruan kërkesë për mbrojtjen e të drejtës së lirisë së mendimit dhe shprehjes publike të mendimit, bashkimit dhe veprimit politik dhe ndalimit të diskriminimit në bazë të përkatësisë politike.
Epoka e tretë maqedonase – sovranistët u formua në shkurt 2021 me seli në Manastir dhe lideri i saj Goran Taskovski është një ish-ambasador në Turqi.
Partia promovon pikëpamjet dhe ideologjinë pro-ruse në faqen e saj në Facebook.