Në një luftë krahas detyrimit për t’i mbrojtur të gjallët, shpeshherë si detyrim madhor imponohet edhe nevoja e “shpëtimit” të të vdekurve, pra bashkëkombësve të vrarë nga forcat e armikut. E tëra kjo që të ruhet identiteti dhe që nesër të dihet varri i tyre.
Me këtë obligim ishte përballur jo pak herë edhe Ushtria Çlirimtare e Kosovës. Në rrëfimin e tij “28 Nëntori me 28 çlirimtarë”, Smajl Latifi tregon ngjarjen rrënqethëse se si forcat serbe kishin masakruar banorët civilë në fshatin Fortesë.
Ai dëshmon se fillimisht informacionet e para që i kishin marrë ishte se mëngjesin e hershëm të 25 marsit ishin vrarë 25 persona. Kështu, me t’u terruar një njësit i veçantë i UÇK-së niset për të shkuar në fshat, me qëllim që të paktën të krijohen kushte për varrosjen e civilëve. Në hyrje të fshatit ata u ndeshen me të ekzekutuarit e parë, anëtarët e familjes Zhuniqi. Mirëpo, në të vërtetë vetëm atë natë ishin ekzekutuar 68 persona në këtë fshat. Kështu, e gjithë ajo natë u kishte shkuar vetëm duke i mbledhur kufomat.
Atëherë natën e dytë një grup më i madh i ushtarëve kishin zbritur në fshat dhe të pajisur edhe me mjete shtesë lopata dhe armatim më të sofistikuar. Duke qenë se në ato kushte ishte e pamundur të hapej nga një varr për secilin, u përcaktuan që të hapen dy varre masive dhe çdo njërit prej viktimave t’ua vendosin mbishkrimin me emrin dhe mbiemrin e tyre, në një shishe të plastikës në mënyrë që të ruhet identiteti i tyre.
Mirëpo, as natën e dytë nuk ishte e mundur të realizohej kjo detyrë. Sepse trupat e kufomave qenë ekspozuar në rreze të diellit, atëherë kishte filluar karbonizimin e tyre dhe kutërbonte një erë e rëndë.
Por, Smajl Latifi tregon se nuk guxonin të dështonin në këtë mision. Dhe pas luftës kur u ishin zhvarrosur ata trupa, secili prej tyre e kishte pasur emrin të ruajtur, ashtu siç ishte vendosur mbishkrimi në shishe. Madje, edhe në nderim të kësaj vepre sot është ndërtuar monumenti përkujtimor “Emrat në shishe”.
/TV Arbëria
