Donald Trump ka filluar me shpejtësi të madhe që pas fitores në zgjedhjet presidenciale amerikane të vendos themelet e mandatit të dytë personal në Shtëpinë e Bardhë.
Ai ka bërë të qarta prioritetet e hershme, duke befasuar disa në Uashington dhe në mbarë botën gjatë këtij procesi.
Por, shtohet pyetja se çfarë kemi mësuar nga java e parë plot zhvillime si president i zgjedhur.
1) Po ndërton një ekip besnik për të tronditur qeverinë
Trump nisi menjëherë ndërtimin e ekipit kryesor, duke emëruar anëtarë të kabinetit që duhet t’i miratojë Senati amerikan dhe emëroi këshilltarët e Shtëpisë së Bardhë.
Por, kjo nuk tregon të gjithë historinë, shkruan bbc.
Përzgjedhjet tregojnë qartë se ai planifikon një riorganizim radikal të qeverisë, duke shmangur emërimet më konvencionale dhe të përvojshme, në favor të atyre që janë besnikë ndaj tij dhe ndajnë vizionin që do të përmbysë status quo-në në Uashington, transmeton Telegrafi.
Për shembull, zgjedhja për Sekretar të Mbrojtjes ka bërë thirrje për një pastrim të shefave ushtarakë që zbatojnë politika “të zgjimit” (woke). Ndërsa kandidati për Sekretar të Shëndetësie, Robert F. Kennedy Jr., ka deklaruar se dëshiron të “spastrojë korrupsionin” në agjencitë shëndetësore të Amerikës dhe të shkurtojë “departamente të tëra” në Administratën e Ushqimeve dhe Barnave (FDA).
Për më tepër, ai ka premtuar krijimin e një “Departamenti për Eficiencën e Qeverisë” nën drejtimin e këshilltarëve, Elon Musk dhe Vivek Ramaswamy, që do të përqendrohet në reduktimin e rregulloreve dhe shkurtimin historik të shpenzimeve.
Ekipi i propozuar nga 78-vjeçari është thuajse universal i besnik dhe i përkushtuar ndaj reformimit të departamenteve të tyre përkatëse.
2) Do të ketë një Kongres miqësor në anën e tij
Republikanët kanë fituar kontrollin e Dhomës së Përfaqësuesve dhe Senatit, duke i dhënë partisë një shumicë vendimtare (edhe pse të ngushtë) në të dyja dhomat për të paktën dy vitet e ardhshme, deri në zgjedhjet e radhës së mes-mandatit.
Kjo është një ndihmë e madhe për agjendën e Trumpit. Kjo do t’i lejojë atij të kalojë më lehtë ligjet dhe u hap rrugën prioriteteve për t’u kthyer në ligj.
Partia Demokratike, natyrisht, do të ketë më pak mundësi për të bllokuar dhe kundërshtuar agjendën e tij.
Gjithashtu, Trump pritet të shmangë për momentin hetimet e Kongresit amerikan sikur në gjysmën e dytë të mandatit të parë.
Në fund të fundit, kontrolli republikan mbi Kongresin mund të jetë kyç për shtyrjen përpara të premtimeve të tij të mëdha, si deportimet masive, tarifat e gjera mbi importet e huaja dhe tërheqjen e mbrojtjeve mjedisore. Megjithatë, nuk do të jetë gjithmonë e lehtë për Trump në Kongres.
3) Senatorët republikanë nuk do të jenë gjithmonë dakord
Influenca e Trumpit u vu në provë më herët këtë javë kur republikanët në Senat zgjodhën udhëheqësin e tyre të ri.
Edhe pse ai nuk ndërhyri drejtpërdrejt në garë, pati një përpjekje të qëndrueshme nga aleatët më të zëshëm dhe nga mediat e favorshme ‘MAGA’ për të zgjedhur Rick Scott, besnik i linjës së ashpër të Trumpit.
Por, ai u mund në raundin e parë, dhe republikanët zgjodhën një kandidat më tradicional, John Thune, i cili ka pasur një marrëdhënie më të paqëndrueshme me Trumpin.
Vlen të përmendet se votimi ishte i fshehtë, kështu që nuk ishte një refuzim publik ndaj botës së Trumpt.
Testet më të forta të fuqisë së Trumpit në Capitol Hill pritet të vijnë, veçanërisht gjatë seancave të konfirmimit për kandidatët më përçarës në kabinet.
Për shembull, disa republikanë të Senatit kanë sinjalizuar tashmë kundërshtimin e tyre ndaj zgjedhjes befasuese të Trumpit për ta emëruar Matt Gaetz si drejtues të Departamentit të Drejtësisë.
4) Dënimi penal i Trump mund të fshihet së shpejti
Ndërsa një pjesë e madhe e vëmendjes ishte përqendruar te emërimet dhe nominimet e presidentit të zgjedhur, u kujtuam gjithashtu se problemet ligjore janë tronditur nga fitorja e tij.
Në New York, konkretisht, dënimi penal për mashtrim në çështjen e pagesës së fshehtë mbetet në fuqi për të paktën edhe disa ditë të tjera.
Por, ky dënim mund të fshihet së shpejti. Në fillim të kësaj jave, një gjyqtar shtyu vendimin nëse dënimi i Trump duhet të hidhet poshtë për shkak të një vendimi të Gjykatës Supreme gjatë verës, që zgjeron imunitetin presidencial.
Vendimi për këtë pritet të merret javën e ardhshme. Dhe, megjithëse nuk është e qartë nëse dënimi do të anulohet, dënimi i planifikuar i Trump më 26 nëntor ka të ngjarë të shtyhet në çdo rast.
5) Kina është në fokusin kryesor
Nuk është sekret që Trumpi e sheh botën ndryshe nga Bideni dhe mund të ndryshojë në mënyrë drastike politikën e jashtme amerikane gjatë viteve të ardhshme.
Një temë e qartë që ka dalë në pah ditët e fundit është prania e figurave të njohura si kundërshtarë të Kinës në ekipin e tij të propozuar – ata që besojnë se Pekini përbën një kërcënim serioz për dominimin ekonomik dhe ushtarak të SHBA-së dhe që duan ta sfidojnë atë më me forcë.
Dhe kjo është e dukshme nga pozitat më të larta e deri më poshtë.
Nominimi për Sekretar Shteti – diplomati më i lartë i Amerikës – Marco Rubio, e ka përshkruar Kinën si “kundërshtarin më të madh që Amerika ka pasur ndonjëherë”.
Mike Waltz, këshilltari për sigurinë kombëtare, ka deklaruar se SHBA-të janë në një “luftë të ftohtë” me Kinën.
Kandidatë të tjerë, si ambasadorja e propozuar në OKB, Elise Stefanik, e kanë akuzuar drejtpërdrejt Kinën për ndërhyrje në zgjedhje.
Gjatë administratës së parë të Trumpit, marrëdhëniet me Pekinin ishin të tensionuara dhe nuk u përmirësuan shumë as gjatë administratës së Bidenit.
Me tarifa, kontrolle mbi eksportet dhe retorikë të mprehtë, presidenti i zgjedhur duket i gatshëm të mbajë një qëndrim edhe më të ashpër këtë herë.