Partia Alternativa për Gjermaninë (AfD) ka shënuar një fitore mbresëlënëse në zgjedhjet lokale në Turingi, duke marrë gati 33% të votave, mes pakënaqësisë së votuesve me qeverinë e qendrës së majtë të kancelarit Olaf Scholz.
Kjo fitore, e kombinuar me vendin e dytë të AfD-së në Saksoni, ka ngritur shqetësime në Berlin ndërsa Gjermania po shkon drejt zgjedhjeve kombëtare të vitit të ardhshëm, të cilat mund të shënojnë një zhvendosje djathtas. Tronditja në vend është edhe më e madhe, pasi është fitorja e parë e një partie të ekstremit të djathtë që nga viti 1945.
Kancelari Olaf Soltz, teksa ka komentuar rezultatet, tha se “vendi ynë nuk mund dhe nuk duhet të mësohet me këtë. AfD po dëmton Gjermaninë, dobëson ekonominë, ndan shoqërinë dhe shkatërron reputacionin e vendit tonë”.
Politico në analizën e saj rendit pesë pika kyçe se çfarë po ndodh saktësisht në Gjermani, çfarë do të ndodhë më pas dhe çfarë duhet të dimë për zhvillimet.
Rritja e AfD-së vazhdon pavarësisht përpjekjeve për ta ndaluar atë.
Udhëheqësit e partisë centriste të Gjermanisë kanë bërë përpjekje të konsiderueshme për të frenuar ngritjen e AfD-së , duke paralajmëruar votuesit për ekstremizmin e partisë, duke shkuar deri aty sa e cilësojnë atë naziste.
Autoritetet lokale të sigurisë i kanë quajtur degët e partisë në Saksoni dhe Turingi si organizata ekstremiste që synojnë të minojnë demokracinë gjermane. Pavarësisht paralajmërimeve nga politikanët, institucionet dhe gjykatat, AfD vazhdon të fitojë terren, veçanërisht në Gjermaninë lindore, duke nënvizuar mosbesimin në rritje të votuesve ndaj partive dhe institucioneve të qendrës së vendit. Ky fenomen sugjeron se paralajmërimet nga udhëheqësit e qendrës mund të rezultojnë të kundërta, duke i larguar më tej votuesit e AfD.
Partia e re BSË po bëhet një lojtar kyç politik
Një nga fituesit më të mëdhenj të natës ishte partia e majtë populiste BSË (Aleanca Sahra Ëagenknecht), e cila zuri vendin e tretë në të dy shtetet. Partia, e formuar vetëm pak muaj më parë, kombinon qëndrimet tradicionale të krahut të djathtë për emigracionin dhe çështje të tjera sociale me pozicionet kundër luftës, duke bërë thirrje për një fund të menjëhershëm të ndihmës ushtarake gjermane për Ukrainën dhe negociatave me Putinin.
Suksesi i BSË është kryesisht për shkak të faktit se formacionet politike të mbetura janë zotuar të mos krijojnë koalicione me AfD, duke e bërë BSË thelbësore për formimin e qeverive në nivel shtetëror.
Si në Saksoni ashtu edhe në Turingi, BSË me siguri do të luajë një rol të madh në qeveritë e ardhshme.
Votuesit ndëshkojnë sërish koalicionin qeverisës në Berlin
Tre partitë në koalicionin qeverisës – SPD e Solz, të Gjelbrit dhe FDP liberale – pësuan humbje të konsiderueshme në zgjedhjet e së dielës. Në Turingi, të Gjelbrit dhe FDP nuk arritën të kalojnë pragun e 5% dhe humbën përfaqësimin e tyre në parlamentin lokal. SPD, megjithëse pësoi më pak humbje, vazhdoi prirjen e saj rënëse, duke reflektuar zhgënjimin e votuesve me performancën e qeverisë.
Qeveria e Solz-it u përpoq të ndryshonte fatin e saj politik pak para zgjedhjeve duke shpallur masa më të ashpra për imigracionin, duke reflektuar ndikimin e AfD-së në skenën politike. Megjithatë, këto përpjekje duket se nuk e kanë ndihmuar SPD-në, e cila vazhdon të jetë në rënie.
AfD është kthyer në një “parti popullore” në Gjermaninë Lindore
Partitë e ekstremit të djathtë në Evropë shpesh fitojnë vota proteste, por në Gjermaninë Lindore votuesit duket se po përqafojnë AfD-në. Sipas sondazheve, çdo votues i dytë i AfD-së në Turingi dhe Saksoni voton për partinë sepse besojnë në mesazhin e saj. Votuesit besojnë se AfD është partia më e mirë për të përfaqësuar interesat e Gjermanisë Lindore, veçanërisht në politikën e azilit dhe imigracionit.
Kjo sugjeron se AfD është vendosur si një “parti popullore” (Volkspartei) në Gjermaninë Lindore, një titull që deri vonë i përkiste partive tradicionale si SPD dhe CDU.
Negociatat për formimin e qeverive mund të zgjasin
Formimi i qeverive në Gjermaninë Lindore po bëhet gjithnjë e më i vështirë, siç tregohet nga shembulli i Turingisë në 2019, kur shpërtheu një krizë e madhe politike pasi FDP zgjodhi Thomas Kemmerich si kryeministër me mbështetjen e AfD.
Ky bashkëpunim shkaktoi reagime të forta në nivel kombëtar, duke e detyruar Kemmerich të japë dorëheqjen. Pavarësisht performancës së fortë të AfD-së në Turingi dhe Saksoni, partia nuk ka gjasa të marrë pushtetin, pasi të gjitha partitë e tjera kanë thënë se nuk do të bëjnë koalicione me të.
Megjithatë, kompleksiteti i peizazhit politik bën që negociatat për formimin e qeverive të zgjasin me muaj, ndërsa AfD përpiqet të shfrytëzojë situatën dhe të forcojë pozicionin e saj.