Ndërsa ne flemë, truri i nënshtrohet një pastrimi të madh për të asgjësuar produktet e mbeturinave qelizore të grumbulluara gjatë ditës; lëngu cerebrospinal (një lëng që furnizon sistemin nervor) kujdeset për të, në një punë që gjatë natës lehtësohet. Është një nga gurët themelorë të neuroshkencës, i cili duket se shpjegon pse, në mungesë të gjumit, ne luftojmë për të kujtuar apo edhe për të koordinuar lëvizjet.
Në studimin e publikuar në “Nature Neuroscience”, një grup neuroshkencëtarësh nga Imperial College London ndoqën lëvizjet e lëngut cerebrospinal në trurin e minjve në tre faza të ndryshme: kur kafshët ishin zgjuar dhe aktive, kur flinin dhe kur ishin nën anestezi të përgjithshme.
Falë një gjurmuesi fluoreshent, ata vëzhguan lëngun që rrjedh nga zgavrat në të cilat prodhohet, barkushet cerebrale, dhe derdhet në zona të ndryshme të trurit. Kur minjtë flinin ose pushonin nën anestezi, lëvizja dhe qarkullimi i lëngut cerebrospinal u reduktua çuditërisht me 30% dhe 50%, respektivisht, krahasuar me rrjedhën e vërejtur te minjtë vigjilentë.
Shkencëtarët dyshojnë se ajo që ata panë mund të shtrihej edhe tek gjitarët e tjerë, përfshirë njerëzit. Nëse do të ishte kështu, do të thoshte se sistemi i pastrimit të mbetjeve të trurit është veçanërisht efikas kur jemi aktivë; por duhet të rishikohen edhe se disa teori mbi funksionin e gjumit dhe rolin e mungesës së gjumit në favorizimin e disa sëmundjeve.
Ekzistojnë teori të ndryshme se pse ne flemë, dhe pastrimi i shtuar i mbeturinave nga truri mund të mos jetë arsyeja kryesore. Për më tepër, duke qenë se ekziston një lidhje midis mungesës së gjumit dhe disa formave të demencës si sëmundja e Alzheimerit, është hipotezuar vazhdimisht se mungesa e gjumit të mjaftueshëm mund të favorizojë shfaqjen e demencës; ose, anasjelltas, se vështirësia për të fjetur është një nga simptomat e para të kushteve të tilla si Alzheimer.
Zbulimi i ri duket se heq peshën nga e para nga këto dy hipoteza. Por mund të jetë gjithashtu që ritmet e rregullta të gjumit të largojnë rrezikun e demencës për shkak të faktorëve të tjerë përveç pastrimit të trurit.