Nga mosha 50-vjeçare e tutje sistemi imunitar i trupit dobësohet gradualisht dhe kjo çon në zhvillimin e disa sëmundjeve.
Disa sëmundje të zakonshme në moshën e mesme janë gurët në veshka, pneumonia, ataku në zemër. Megjithatë, një mënyrë jetese dhe aktivitete të shëndetshme mund të ndihmojnë në uljen e rrezikut ose parandalimin e sëmundjeve.
Këto janë disa nga problemet më të zakonshme shëndetësore pas të 50-tave, sipas WebMD.
Atak në zemër
Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, rreth 17.9 milionë njerëz vdesin nga sëmundjet kardiovaskulare çdo vit dhe një në dy burra në të 50-at rrezikon të ketë sëmundje të zemrës në një moment.
Shenjat më të zakonshme janë dhimbje gjoksi, gulçim dhe dhimbje në shpinë, shpatulla ose qafë.
Një person gjithashtu mund të ndiejë djersitje, marramendje ose të ndihet sikur do të vuajë.
Megjithatë, rreziku është më i ulët nëse një person ka një peshë trupore të shëndetshme, nuk pi duhan dhe ushtron rregullisht.
Goditja në tru
Ndodh kur gjaku nuk arrin në pjesë të trurit siç duhet dhe ato qeliza të trurit fillojnë të vdesin. Është e nevojshme të kërkoni ndihmë menjëherë nëse ka dobësi ose mpirje të papritur në fytyrë, krahë ose këmbë, humbje orientimi ose personi konfuzohet dhe ka probleme në të folur.
Për të reduktuar rrezikun e goditjes në tru, është e nevojshme të mbani nën kontroll presionin e gjakut, të ndiqni një dietë me kolesterol të ulët, të menaxhoni stresin, të ushtroni dhe të ndaloni pirjen e duhanit.
Aneurizmi
Një aneurizëm ndodh kur muri i arteries dobësohet dhe fryhet nga jashtë. Nëse ai mur lëshon rrugë, mund të çojë në gjakderdhje serioze të brendshme ose një goditje në tru. Simptomat mund të përfshijnë dhimbje, të përziera, marramendje, lëkurë të butë dhe një ritëm të shpejtë të zemrës.
Gurët në tëmth
Këto janë copa të ngurtësuara të tëmthit, një lëng që ndihmon trupin të heqë qafe mbeturinat dhe ato mund të ngecin në daljen nga fshikëza e tëmthit, një organ i vogël poshtë mëlçisë.
Përmasat e tyre mund të variojnë nga një kokërr rërë në një top golfi dhe mund të shkaktojnë dhimbje të forta në pjesën e sipërme të barkut ose prapa kërthizës.
Një person ka më shumë gjasa t’i ketë ato nëse është i trashë, ka diabet ose sëmundjen e Crohn, ose nëse nuk ushtrohet.
Pankreatiti akut
Ndonjëherë mund të shkaktohet nga gurët në tëmth. Është një inflamacion i pankreasit, i cili prodhon enzima dhe hormone si insulina që ndihmojnë në tretje.
Shkakton dhimbje të forta në stomak, marramendje, të vjella dhe ethe, dhe gjendja mund të jetë kërcënuese për jetën.
Nëse shfaqen këto simptoma, është e nevojshme që menjëherë të kërkoni ndihmë mjekësore.
Mund të shkaktohet gjithashtu nga alkoolizmi, nivelet e larta të kalciumit ose një yndyrë e quajtur trigliceride.
Kockat e brishta
Humbja e masës kockore njihet si osteoporoza dhe është veçanërisht e zakonshme te gratë e moshuara.
Kalciumi dhe vitamina D mund të ngadalësojnë ose parandalojnë përkeqësimin e osteoporozës, dhe disa medikamente mund të ndihmojnë në ruajtjen apo edhe rindërtimin e kockave.
Marramendje
Marramendje e papritur mund të ndodhë nëse kristalet e vogla në veshin e brendshëm, të cilët ndihmojnë në kontrollin e ekuilibrit, shpërndahen. Ata kanë më shumë gjasa të shfaqen në moshë më të madhe, sepse këto kristale nuk janë të fiksuara fort në vend. Mjeku mund ta trajtojë këtë me një sërë lëvizjesh të kokës që i kthejnë këto grimca në vend.
Retina e shkëputur
Retina është shtresa e ndjeshme ndaj dritës në sy që përcjell atë që një person sheh në tru.
Nëse shkëputet nga muri i jashtëm i syrit, nuk do të marrë oksigjenin dhe gjërat e tjera që i nevojiten.
Në këtë rast, personi mund të shohë njolla lundruese ose ndezje drite.
Madje mund të çojë në humbje të përhershme të shikimit, ndaj është e nevojshme që menjëherë të shkoni te mjeku.
Është më e zakonshme te njerëzit që janë dritëshkurtër ose që kanë kryer operacione të kataraktit ose sëmundje të tjera të syrit.
Gurët në veshka
Këto janë depozita të forta që zakonisht përbëhen nga kalciumi dhe formohen në veshka. Shpesh kalojnë padëmshëm nga trupi, por ato më të mëdha mund të jenë jashtëzakonisht të dhimbshme dhe të shkaktojnë gjakderdhje ose infeksion, ose të bllokojnë rrjedhën e urinës. Ato janë më të zakonshme te meshkujt. Shfaqja e tyre mund të parandalohet nëse një person pi mjaftueshëm lëngje çdo ditë, mundësisht ujë.
Pneumoni
Njerëzit mbi 50-vjeç janë më të rrezikuar nga pneumonia e shkaktuar nga bakteret. Më i zakonshmi është bakteri pneumokoku, i cili mund të jetë kërcënues për jetën.
Njerëzit e moshuar kanë më shumë gjasa të marrin inflamacion pasi sistemi i tyre imunitar dobësohet me kalimin e moshës.
Stenoza kurrizore
Stenoza kurrizore ndodh kur kanali në shtyllën kurrizore që mban palcën kurrizore dhe nervat e tjerë ngushtohet, zakonisht për shkak të artritit.
Nervat mund të shtypen, duke shkaktuar dhimbje, mpirje ose spazma në pjesën e poshtme të shpinës ose qafës. Mund të trajtohet me medikamente ose terapi fizike ose, në disa raste, me kirurgji.
Emboli pulmonare
Ndodh kur një mpiksje gjaku ngec në një enë gjaku në njërën prej mushkërive.
Shanset rriten pas moshës 50 vjeçare, ndaj është e nevojshme të kërkoni ndihmë mjekësore nëse shfaqen simptoma të tilla si dhimbje gjoksi, gulçim i papritur dhe marramendje.
Mund të ketë gjithashtu një kollë që mund të sjellë gjak, dhimbje në këmbë dhe lëkurë të lagur ose të kaltërosh.
Një mpiksje gjaku shpesh fillon në këmbë, kështu që një shenjë e hershme mund të jetë ënjtje ose dhimbje në një nga viçat.
Rreziku rritet nëse një person ka pasur sëmundje të zemrës ose një operacion të fundit, ose ka qenë në një pozicion të ngushtë (në aeroplan ose makinë) për një kohë të gjatë.